Perşembe

MSÜ Yönetim Kurulu'na... (İlk itiraz dilekçesinden)

31.1.1995

“... Fakültemiz Resim Anasanat Dalı, diploma projelerinin konusunu ve tekniğini içerik ve biçim ölçüleri ile belirleyen dünyadaki tek resim anasanat dalıdır. Fakültenin kendi tarihindeki uygulamalarla karşılaştırıldığında görülecektir ki, onyıllar boyunca yürütülen “diploma projesinde serbestlik”“ ilkesiyle, bu eski zaman bile, bugünden ileri ve çağdaş bir düzeydedir.

Geçtiğimiz yıllarda başlatılan “konulu diploma projesi -hatta proje bile denmeyip resim denmektedir-” zorunlu uygulamasında, bu yıla kadar, konular, “İstanbul”, “Bahar” gibi en azından geleneksel tasvirci pentür sanatı dışında sayılan sanatsal yaklaşımların da “iş” üretebilmesine olanak sağlayan bir genişlikte saptanmıştı.

Bu yıl ise, “Kuvva-yı Milliye” gibi, ülkedeki siyasal tartışmaların doğrudan içinde yeralan “özel”likte bir konu belirlenerek, geleneksel tasvirci pentür sanatı dışındaki sanatsal yaklaşımların “iş” üretmesinin neredeyse olanaksızlaştırıldığı bir seçimle karşı karşıya bırakıldık. Eskiz aşamasında “bir kenarı 50 cm. civarı”, diploma sergilemesi aşamasında enaz ölçüsü “89X116 cm.” gibi ifadelerle belirlenen biçim talepleriyle üretim sürecimiz yönlendirildi. Tüm bu yaratım ve üretim sürecini kısıtlayan olumsuzluklara rağmen, diplomaya yönelik proje eskizim, 26 Aralık 1994 tarihinde jüriye sunuldu ve onaylandı.

Diploma projem, bir fluxus sanat etkinliğiydi. “Kuvva-yı Milliye, Kuvva-yı Seyyare ve Yeşil Ordu’dan düzenli orduya” (Yeniden üretilen savaş tasvirleri) adını taşıyordu. Diploma sergilemesi sırasında talep edilen “tek resim”e uzun bir üretim süreci ile ulaşılıyordu: 60 ayrı Kurtuluş Savaşı muharebe-istihkam krokisi ve 12 ayrı yazılı belgeden, 60 ayrı resim-sanat nesnesi üretmek ve ardından bu ayrı 60 resim-sanat nesnesinin toplamından bir sentez resime ulaşmak.

Jürinin uzun eskiz değerlendirmesinde karşılaştığım “belki de içeriğin boşaltıldığı” ve “yapılan bu şeyin sanat olup olmadığı” yollu sorgulamalar, diplomadaki uygulamanın ilk neden-cümlelerini kapsıyordu.

20 ocak 1995 günü diploma sergim, o gün sunulan tüm sergilemelerden farklı ve kapsamlı bir elealışı somutluyordu.

İstenen 1 “diploma resmi” karşılığı olarak:

60 savaş krokisi, 12 belge ve bunlardan üretilen 60 resim-sanat nesnesi ile birlikte 126X300 cm. ebadındaki son resmimin yeraldığı, toplam 133 elemandan oluşan konulu projem...

İstenen 3 “nü” ve “bir kenarı 116 cm.den küçük olmayan bağımsız kompozisyon”un karşılığı olarak:

İçinde üç nü’nün de yeraldığı iki değişik ebadı içeren (5 adet 80X100 cm. ve 5 adet 25X35 cm.) 10 ayrı resim-sanat nesnesinden oluşan “Kent Resimleri” projem...

İstenen 7 bağımsız resime karşılık olarak:

10 ayrı 50X70 ebadındaki sanat nesnesinden oluşan “Invertebrates (Omurgasızlar)” projem...

İstenen yetkin bir uygulama atölyesi üretimi örneğine karşılık olarak:

“Soğukkanlı Omurgalılar-1” adlı foto-gravürüm sergileniyordu.

İstenen biri çağdaş, biri klasik döneme ait iki “kopya” ise şu ardışık üç nedenden dolayı sergide yeralmıyordu:

İzlediğim tüm diploma jürileri tarafından bilinirdi ki, hiçbir öğrenci “diploma”ya, en azından müfredat yüzünden, onlarca kopya üretmeden gelemezdi. Bunu bilen tüm jüriler, “kopya”yı göstermelik olarak isterler...di.

Diploma değerlendirmesinin kapsamının açıklandığı tarih olan 15 Aralık ile 20 Ocak arasındaki zamanı, bazıları onlarca anlamlı seansın sonunda üretilmiş sanat tarihi klasiklerinin yetkin kopyalarının da üretilebileceği bir zaman olarak görmem olanaksızdı.

Genellikle bu olumsuzluğu aşmak için yeğlenen iki yöntem, yani, bir başkasına kopya ürettirmek ya da yıllar önce ürettiğim kopyaları bugünüme maledip sergilemek ise seçmeyeceğim çözüm yollarıydı.

Diploma projem, Prof. Dr. Neşe Erdok’un isteği üzerine, Jüri Başkanı Prof. Dr. Özer Kabaş tarafından, “kopyalarımın ve nü’lerimin eksikliği” gerekçe gösterilerek “değerlendirmeye açılmamıştır”.

Ancak bu uzun girişle açıklanabilen bu dilekçemin özü ve talepleri şunlardır:

Olası önkoşulları ve varlık nedeniyle hiçbir yasa ve yönetmelikte öngörülmeyen “diplomanın değerlendirmeye açılmaması”, hukuk-dışı bir uygulamadır.

Bu hukuk-dışı uygulamayı gerçekleştiren Diploma Jürisi, beş asli, iki yedek üyesinden yoksun, dolayısıyla değerlendirmeleri yapmaya yeter sayısı olmayan ve bu eksikliği, isimleri 13.12.1994 tarih ve 533/80 sayılı Resim Bölüm Başkanlığı belgesinde yeralmayan araştırma görevlileri ile giderilmeye çalışılan bir jüridir.

Diploma projemin “değerlendirmeye açılmamasının” asal nedeni, bana ve onlarca tanığa göre, ilk kez bu denli ortak bir sanatsal tavır (“tasvirci pentür resmi”) çevresinde birleşen jüri yönetiminin, projemin varlık bulduğu sanatsal yaklaşıma subjektif tepkisidir.

Konuyu ve resim biçim özelliklerini kabul etse bile, dayandığı “konsept” ve sanatsal tavrı ile “pentür sanatını sorgulayan” projemin bu niteliği, değerlendirmeye girişemeyen jüri yönetimi tarafından baştan dıştalanmıştır.

Toplam 12 resmin istendiği bir diplomada, iki kopya ve varlığı o önyargılı gözlerle görülemeyen nü’lerin eksik olduğu gerekçesiyle, toplam 154 sanat nesnesinden oluşan bir sunumu “nicel olarak yetersiz bulabilmek”, ancak bu subjektif tepki ve saldırganlığın ürünü olabilir.

Dekanlığınız, Ekim 1995’te, ülke tarihinin en önemli sanat etkinliklerinden biri olacağı şimdiden görülen, ”İstanbul Bienali” öncesi, ulusal ve uluslararası platformda, MSÜ GSF’nin “çağdaş sanatı reddettiği” suçlamasıyla karşı karşıya kalmasını engellemekle yükümlüdür.

Sanatsal gericiliğin ve dargörüşlülüğün, hukuk-dışılığın fütursuzluğuyla, karanlık bir geleceği getirmesine engel olabileceğinizi umuyor, atacağınız bir ilk adım olarak sizden,

20 Ocak 1995 tarihindeki “diplomanın değerlendirmeye açılmaması” uygulamasının hukuksal dayanaksızlığı ve geçersizliğinin tesbitini,

5 asli, 2 yedek üyesi eksik bir jürinin bu karar da içinde olmak üzere "değerlendirme yapma ve karar üretebilme yeterliliğinin olup olmadığının” tesbitini,

“İki kopyası eksik olan” diploma projemin, bu subjektif uygulamanın öznelerini içermeyen, yeniden oluşturulacak sanatsal yeterliliği saptamakla yetkili ve görevli tarafsız bir jüri tarafından değerlendirilmesini talep ediyor, saygılar sunuyorum."

Hakan Akçura
No: 862137
MSÜ GSF Resim Bölümü diploma öğrencisi

Hiç yorum yok: